Jak powstał Internet?
Internet w takiej formie jest jednym z kluczowych wynalazków ludzkości. Sieć stała się już osobnym światem, bez którego nasza codzienność wyglądałaby zgoła inaczej. Internet przeszedł długą drogę od stanowienia rozwiązania mającego chronić dane w przypadku wojny – dzisiaj jest znany z bycia centrum rozrywki, pozyskiwania wiedzy, czy nawet zarabiania pieniędzy. Sprawdźcie, jakie były początki sieci oraz jak wyglądała jej ewolucja.
Spis treści
Powstanie ARPANET-u
Pierwsze rozmyślania nad stworzeniem Internetu pojawiły się niedługo po zakończeniu II wojny światowej, kiedy to pojawiły się dość poważne obawy przed nadejściem kolejnego konfliktu zbrojnego. Przewidywania te były w pełni uzasadnione – przecież od zakończenia I wojny światowej do rozpoczęcia następnej minęło jedynie 21 lat.
Celem stało się stworzenie sieci, która mogłaby bezpiecznie przechowywać dane nawet po wybuchu bomby atomowej. Sieć ta miała umożliwiać dostęp do informacji z różnych, połączonych ze sobą komputerów. Ambitne plany udało się przekształcić w namacalny projekt dopiero 29 października 1969 roku. Wtedy w UCLA (Uniwersytet Kalifornijski w Los Angeles), a także trzech uniwersytetach w Stanford, Santa Barbara oraz Utah rozpoczęto eksperyment finansowany przez ARPA (Advanced Research Project Agency), czyli agencję koordynującą badania naukowe dla wojska.
Projekt polegał na badaniu możliwości stworzenia sieci łączącej różne komputery, bez posiadania centralnego punktu zarządzającego całością. W ten sposób sieć ta mogłaby działać nawet po uszkodzeniu jakiejś jej części – do tej pory uszkodzenie jednego urządzenia prowadziło do globalnej awarii. Ze względu na pierwotny powód stworzenia sieci (korzystanie z niej podczas wojny), zaczęto szukać rozwiązania, które umożliwiłoby dalszą pracę komputerów. Posiadanie jednego punktu, który odpowiadał za działanie całej sieci stanowiło również bezpośrednie niebezpieczeństwo samo w sobie, ponieważ stałby się on pierwszym celem wroga. Eksperyment okazał się być początkiem sieci ARPANET, czyli pierwszej wersji Internetu, jaki znamy dzisiaj.
Kolejnym krokiem było zastosowanie koncepcji sieci rozproszonej, stworzonej przez Paula Barana, którego dzisiaj uznaje się za twórcę Internetu. Kolejne dwa lata zostały poświęcone na rozbudowywanie sieci i tworzenie aplikacji, dzięki którym można było wykorzystać sieć do komunikacji. Pierwszy udany test sieci odbył się w trakcie wykonywania obliczeń na komputerach dużej mocy na odległość. W tym czasie udało się również wysłać pierwszego maila.
Pojawienie się TCP/IP oraz DNS
Sukces ARPANETU wywołał podaż na wykorzystanie jego potencjału również poza niedostępną dla przeciętnego użytkownika siecią komputerów rządowych. Problemem stały się jednak algorytmy, a właściwie ich brak – identyfikacja każdego komputera w sieci okazała się chwilowo niemożliwa, co blokowało rozwój Internetu w innym kierunku, niż ten wojskowy czy rządowy.
Niedługo, bo na początku lat 70-tych stworzono protokół TCP/IP, który miał odpowiadać za kontrolowanie transmisji danych w sieci – teraz informacje miały być przesyłane bezpośrednio z jednego punktu do drugiego. Znane nam do dzisiaj IP to oczywiście adres komputera znajdującego się w sieci, przez co przesył danych z konkretnego punktu A do punktu B stał się znacznie łatwiejszy i bardziej precyzyjny. Dzięki protokołowi możliwe było uniknięcie kolejnych konsekwencji, które mogły pojawić się w przypadku usterki komputera głównego. Dane mogły od tej pory docierać do odbiorcy w inny sposób i to bez opóźnień.
Unifikacja identyfikowania każdego komputera, która miała miejsce dzięki pracom naukowym Jona Postela, doprowadziła do stworzenia systemu DNS. System ten, dokładnie tak jak IP, jest stosowany do dzisiaj. Od tamtego momentu numery IP zaczęły wiązać się bezpośrednio z domenami internetowymi.
Na początku lat 80-tych protokoły TCP/IP zostały uznane za Standardy Wojskowe, a całą stworzoną sieć zaczęto powoli nazywać Internetem. Prace nad ARPANET-em zakończono już w 1989, a Internet zaczął być wykorzystywany przez uniwersytety oraz stowarzyszenia prowadzące badania naukowe. Blokadą dla dalszej ekspansji okazał się być zakaz używania Internetu do celów komercyjnych, który został nałożony przez National Science Foundation. Dopiero cofnięcie zakazu w 1991 roku pozwoliło uzyskać dostęp do sieci również do celów komercyjnych i marketingowych.
World Wide Web zastępuje ARPANET
Kolejny kamień milowy miał miejsce nieco przed komercjalizacją Internetu, bo w marcu 1989 roku. Wtedy to Tim Berners-Lee wraz z Robertem Caillau stworzyli projekt znany jako World Wide Web. Zbiór dokumentów hipertekstowych został złożony w CERN-ie i miał ułatwić pracę w tej organizacji. Pod koniec 1990 roku pierwszy z twórców projektu stworzył pierwszą na świecie stronę internetową oraz bazę dla HTML-u.
Dwa lata później została napisana pierwsza graficzna przeglądarka WWW o nazwie Mosaic. W 1994 roku współtwórca przeglądarki, Marc Andreessen otworzył własną firmę, Netscape Communications. Ta następnie stworzyła nowatorskie oprogramowanie o nazwie Netscape Commerce S. Dzięki niemu możliwe było udostępnianie stron internetowych innym oraz przesyłanie danych połączeniem szyfrowanym. Ten krok umożliwił rozwój Internetu w kolejnym kierunku, oferującym bezpieczną i tajną komunikację pomiędzy użytkownikami.
Kiedy Internet został uruchomiony w Polsce?
Wbrew pierwszym myślom, które nasuwają się podczas zastanawiania się nad datą wprowadzenia Internetu do Polski, nasz kraj wcale nie znajdował się na szarym końcu listy państw, które zostały podłączone do sieci. W Polsce bowiem również trwały prace nad stworzeniem podobnego wynalazku. Na początku 1991 roku na Uniwersytecie Warszawskim powstało wewnętrzne połączenie o nazwie NASK, czyli nasza rodzima wersja ARPANET-u. W sierpniu tego samego roku zanotowano pierwsze udane połączenie z Kopenhagą, kiedy to Rafał Pietrzak z Wydziału Fizyki UE wysłał pierwszego maila za pomocą połączenia trwającego zaledwie jedną minutę.
W grudniu 1991 roku do światowego Internetu podłączone zostały pierwsze komputery, które znajdowały się na uniwersytetach w Warszawie, Krakowie, Toruniu oraz Katowicach. Tego samego dnia w USA zniesione zostały również międzynarodowe ograniczenia łączności. Całe przedsięwzięcie kosztowało 435 mln starych złotych, czyli 43,5 tys – równowartość dotacji, którą otrzymali naukowcy z UE od Komitetu Badań Naukowych. Dotacja została przyznana na projekt polegający na połączeniu się z różnymi uczelniami oraz podłączeniem ich komputerów do istniejącej już sieci.
Choć dostęp do Internetu w Polsce został przyznany w 1991 roku, niemalże do 1994 roku z sieci korzystały wyłącznie uniwersytety, a jedyną organizacją nadzorującą działalność sieci była Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa. Dopiero po tym czasie z Internetu zaczęły powoli korzystać również osoby prywatne i nastało ogromne zapotrzebowanie na tę usługę. Wkrótce powstały pierwsze polskie portale, takie jak Wirtualna Polska czy Onet, które stworzono kolejno w 1995 oraz 1996 roku. W 1999 roku utworzono pierwszą usługę e-mail, znaną jako O2.pl. W tym samym roku powstała interia.pl, a dwa lata później pierwsza księgarnia internetowa Merlin.pl oraz Allegro.
Zdjęcie główne pochodzi z unsplash.com. Źródło: focus.pl, polskieradio.pl