Czterodniowy tydzień pracy: chwilowa moda czy realna rewolucja?

Czterodniowy tydzień pracy to nowy trend, który zaczął pojawiać się w branży IT oraz w świecie firm technologicznych. Na rewolucyjne podejście do pracy stawiają zarówno giganci, jak i mniejsze startupy. Jakie są wady i zalety czterodniowego tygodnia pracy i czy to faktycznie… zmiana, której wszyscy potrzebujemy?

Czterodniowy tydzień pracy staje się coraz bardziej popularny. Już teraz niektórzy twierdzą, że jest to przyszłość produktywności, wydajności i większego zadowolenia z życia. Nowe harmonogramy wprowadzane są w firmach na całym świecie, a regulatorzy w niektórych państwach zastanawiają się nad odgórną zmianą naszych dotychczasowych przyzwyczajeń.

Większość pracowników chce czterodniowego tygodnia pracy. Badanie Qualtrics jest jednoznaczne: 91 proc. ankietowanych popiera skrócenie standardowego tygodnia pracy i twierdzi, że poprawi to ich zdrowie psychiczne oraz produktywność.

Ale od początku: skąd się to wszystko wzięło?

Czterodniowy tydzień pracy – skąd wziął się ten pomysł?

Pomysł, aby wykonać więcej pracy w krótszym czasie nie jest nowy. Już Henry Ford w 1916 roku rozważał skrócenie standardowego tygodnia roboczego. Ilość eksperymentów związanych ze skróceniem czasu pracy zaczęła się jednak zwiększać dopiero w ostatnich kilku latach. Prym wiodły firmy technologiczne, które wciąż szukają sposobów na to, aby zwiększyć produktywność swoich pracowników.

Zgodnie z założeniami, czterodniowy tydzień pracy, to w idealnej sytuacji 32-godzinny tydzień wykonywania swoich obowiązków. Bez utraty wydajności, świadczeń oraz wynagrodzenia. Od poniedziałku do czwartku, z wolnym piątkiem albo w sposób mieszany. Inna możliwość, która pojawia się w kuluarach to umożliwienie każdemu pracownikowi wyboru dodatkowego dnia wolnego.

Dane pochodzące z OECD pokazują, że średnia roczna liczba godzin przepracowanych w 2020 roku różni się w zależności od regionu. W Niemczech to średnio 25 godzin tygodniowo, w USA 34 godziny, w Kanadzie około 32 godziny. Mieszkańcy Wielkiej Brytanii pracują średnio 26 godzin tygodniowo. Jak wygląda to w kwestii wieku? Osoby w przedziale od 16 do 19 lat w 2021 roku pracowały średnio 25 godzin tygodniowo, a osoby w wieku od 20 do 25 lat około 35 godzin tygodniowo. Fluktuacje nie są duże na pierwszy rzut oka, ale na pewno znaczące w ogólnym rozrachunku.

Coraz większa liczba osób zaczyna upierać się przy tym, iż pięciodniowy tydzień pracy jest niczym wiecej, jak konstruktem rodem z XIX-wieku. Wymaga zmiany. Idea jest faktycznie świetna, ale jak praktycznie każda z nich – ma swoje wady i zalety.

Czterodniowy tydzień pracy – zalety

Badanie przeprowadzone przez HAYS Poland pokazuje, że aż 88 proc. ankietowanych chciałoby pracować w modelu czterodniowego tygodnia pracy (przy założeniu 32h roboczych w tygodniu).. Taki model biznesowy przekłada się również na atrakcyjność oferty – czterodniowy tydzień pracy w przypadku zmiany pracodawcy byłby chętniej wybierany przez 87 proc. z przepytanych osób.

Przeanalizowałem kilka raportów i badań związanych z czterodniowym tygodniem pracy i większość odpowiedzi jest w nich dość powtarzalna.

Wśród zalet czterodniowego tygodnia pracy najczęściej wymienia się: poprawę work-life balance, więcej wolnego czasu dla bliskich i na swój rozwój, wzrost wydajności i produktywności, wzrost zaangażowania w pracy oraz poprawę zdrowia psychicznego.

Niezależnie od regionu świata, pracownicy najbardziej doceniają poprawę swojego zdrowia psychicznego oraz zwiększoną produktywność w wykonywaniu obowiązków. Ostatnia rzecz jest przecież tym na czym finalnie najbardziej zależy firmom i startupom.

Inne z zalet krótszego tygodnia pracy, to między innymi mniejsze oznaki wypalenia oraz oszczędności finansowe pracowników w związku z brakiem dojazdu do pracy.

Oferty pracy z

Czterodniowy tydzień pracy – wady

Największą wadą czterodniowego dnia pracy jest fakt, iż nie zawsze pasuje ona do danego modelu biznesowego. Patrząc jednak na rynek IT oraz jego dynamiczną ewolucję można zauważyć, że nawet po czasie niektóre przedsiębiorstwa oraz startupy dostosowują swoją strukturę do stworzenia środowiska z mniejszą ilością roboczogodzin.

Wśród największych wad czterodniowego tygodnia pracy najczęściej wymienia się: obniżenie wynagrodzenia, pracę po godzinach, większy stres związany z ilością obowiązków i produktywnością, a także pracę w dniach wolnych (co teoretycznie nie powinno mieć miejsca). Inne firmy zwracają uwagę także na problemy z pozyskiwaniem klientów oraz obniżoną konkurencyjność na rynku.

Z moich obserwacji, najczęściej wymienianą wadą czterodniowego tygodnia pracy było rozminięcie się z pierwotnymi oczekiwaniami, co do powodzenia działania tego modelu.

Zobacz też

Okiem programisty Okiem programisty. Jak pracuje się w firmie z 4-dniowym tygodniem pracy i jawnymi zarobkami? Wywiad z Arkadiuszem Pankiem

Czterodniowy tydzień pracy wymaga zmiany strategii

Przejście na czterodniowy tydzień pracy lub wdrożenie go od samego początku wymaga i będzie wymagało radykalnej zmiany myślenia. Od ustalenia priorytetyzacji zadań, przez minimalizowanie przerw, po sposoby na nakręcenie kreatywności pracowników.

Czterodniowy tydzień pracy to także mniej spotkań, mniej niepotrzebnych informacji, utrzymanie wynagrodzenia, zwiększenie zaufania, a także nowe podejście do mierzenia wyników. Zakładam, że spora liczba firm będzie musiała ponownie zapoznać się też z fundamentami pracy asynchronicznej.

Branża IT na całe szczęście już to potrafi. Zmiana strategii w niektórych przypadkach wymaga jedynie modyfikacji działań zamiast przebudowy całej firmy. Biorąc pod uwagę stały niedobór pracowników oraz problemy nękające branżę – czterodniowy tydzień pracy może być dobrym sposobem na wyróżnienie się.

Liczby mówią za siebie: to przyszłość pracy

Nie tylko liczby mówią same za siebie. Pojęcia takie jak “The Great Resignation” czy “Big Quit” oraz prawdziwa rewolucja na amerykańskim rynku pracy to rzeczy, które zaczynają docierać również do Europy, w tym Polski.

Firmy, które już teraz oferują czterodniowy tydzień pracy, to między innymi Atlassian, Buffer, Microsoft (niektóre oddziały), Bolt czy Panasonic. To tylko największe marki, wśród których znajdują się również małe firmy i startupy pozwalające swoim pracownikom na przemodelowanie myślenia o wykonywaniu swoich obowiązków.

Pandemia COVID-19, pogarszająca się sytuacja ekonomiczna i coraz większe wymagania generacji Z wchodzącej na rynek pracy zmieniły sposób, w jaki myślimy i będziemy myśleć o karierze zawodowej.

Czterodniowy tydzień pracy to już nie moda. To nowa rewolucja. Niestety w mojej opinii na realną ocenę jej efektów na szeroką skalę będziemy musieli poczekać co najmniej kilka lat.