Nierówności płacowe w branży IT. Co zrobić, by zarabiać więcej?
Łatwiej i lepiej zmienić pracę, by uzyskać wyższe wynagrodzenie czy udowodnić aktualnemu pracodawcy, że zasługuje się na więcej? Które rozwiązanie pomaga budować zdrową sytuację na rynku pracy w branży IT?
Wysokość wynagrodzenia jest niezbędnym elementem umowy o pracę, a także kontraktów B2B. Zazwyczaj jest to obustronnie wynegocjowana kwota, zależna od wielu różnych czynników – między innymi rodzaju wykonywanej pracy, kwalifikacji, długości stażu pracy, liczby oraz jakości świadczonych usług. Traktując te czynniki jako zmienne, można założyć, że przy ich zróżnicowanych wartościach, wysokość wynagrodzeń jest różna, zaś przy zbliżonych – wysokość wynagrodzeń jest zbliżona. Okazuje się, że nie zawsze tak jest.
Często omawianym problemem w tej materii są nierówności płacowe ze względu na płeć. Powstało o tym sporo badań i napisano wiele artykułów. Nie poruszę tutaj tego tematu, ale przedstawię wnioski, które mogą być przydatne także w tej sprawie. Poniżej skupiam się na nierówności, która ma miejsce, gdy płaca nowych osób tj. przychodzących do firmy jest wyższa, niż dotychczasowych pracowników na tym samym stanowisku.
Spis treści
W pogoni za szczęściem
Nie bez powodu często mówi się, że najkorzystniejszym sposobem na podniesienie wynagrodzenia jest zmiana pracy. Rzeczywiście, przy takim niedoborze specjalistów, jaki jest w naszej branży, to szybki sposób na zwiększenie swoich zarobków. Porzucamy więc aktualny projekt i ruszamy realizować inny, bardziej opłacalny. Omijamy w ten sposób proces podwyżkowy, który w tej sytuacji, wydaje się ślimaczyć w stosunku do łatwego osiągnięcia naszych finansowych marzeń, które są na wyciągnięcie ręki.
Można również, na przekór powszechnej opinii, przedstawić obecnemu pracodawcy swoje potrzeby i pokazać, że zasługuje się na więcej niż obecnie jest w umowie. Jeśli projekty, które realizujemy są ciekawe, zespół dobrany, jesteśmy zadowoleni ze współpracy i dobrze wykonujemy swoją pracę, to dlaczego nie? Szczególnie, że zmiana pracy zawsze wiąże się z ryzykiem, zwłaszcza na tak niepewnym rynku jak dziś.
Niezależnie od wybranej strategii, trzeba pokazać, że posiada się kompetencje adekwatne do oczekiwanego wynagrodzenia. Poza tym i przede wszystkim, warto mieć pomysł na siebie i za nim podążać, osiągając cele, które sobie wyznaczamy. Niezbędna jest również samoświadomość w obszarze swoich mocnych i słabych stron oraz otwartość w przyjmowaniu feedbacku.
Całe szczęście, zdobywanie nowych kompetencji oraz samodoskonalenie jest wpisane w DNA naszej branży. Idealnie, jeśli praca daje przestrzeń do rozwoju. Wtedy najłatwiej jest rozwijać niezbędne umiejętności i czerpać z pracy większą satysfakcję.
Niezależnie od tego, warto wyrobić w sobie nawyk regularnego zdobywania wiedzy i nabywania umiejętności, poznawania nowych technologii, bycia na bieżąco z literaturą branżową. Mile widziane u pracodawców są certyfikaty uzyskane po zrealizowaniu szkoleń oraz aktywny udział w konferencjach. Bardzo duże znaczenie ma informacja, że z sukcesem kontrybuujemy w projektach open-source, stanowimy część społeczności, a z naszego publicznego kodu korzysta wiele różnych aplikacji na świecie.
Najtrudniejsze, ale najbardziej wartościowe, jest nabycie umiejętności miękkich, np. klarownego przekazania założeń biznesowych albo w drugą stronę – efektywnego przeprowadzenia wywiadu z ekspertem domenowym na temat wymagań do aplikacji. Zauważenie tych umiejętności przez pracodawców lub rekruterów nierzadko zmienia rezultat rozmowy podwyżkowej czy rekrutacyjnej. Podnosząc swoje kompetencje zwiększamy swoją wartość na rynku pracy!
Perspektywa pracodawców
Mając już tło, na podstawie którego można skalkulować wysokość wynagrodzenia (oczywiście z uwzględnieniem widełek rynkowych), warto poznać też perspektywę pracodawców.
Organizacje mierzą poziom rotacji pracowników (jest to współczynnik mówiący o poziomie odejść pracowników w określonym okresie czasu). Dążą do tego, żeby rotacja była jak najniższa. Posiadają do realizacji tego zadania wiele różnych narzędzi, w tym możliwość zapewnienia konkurencyjnego wynagrodzenia. Jeśli rotacja utrzymuje się na niskim poziomie, w dużym skrócie oznacza to, że pracownicy są zadowoleni z pracy, odpowiadają im warunki, oraz oferta konkurencji jest mniej atrakcyjna niż nasza. Taki stan rzeczy zapewnia organizacji większą stabilność. W tej sytuacji, firmie powinno zależeć na zachowaniu pracowników, co najczęściej owocuje porozumieniem. A co w sytuacji przeciwnej, kiedy rotacja jest duża lub firma chce urosnąć?
Tu może pojawić się tzw. zamknięte koło. Żeby zatrudnić nowych pracowników z możliwie największym zasobem umiejętności, potrzebne są odpowiednie widełki do zachęcenia. Załóżmy, że są one wyższe, niż wynagrodzenia obecnych pracowników. Zatrudnieni są nowi specjaliści, którzy przypadkiem zdradzą wysokość swoich zarobków dotychczasowym pracownikom. Ci, w momencie kiedy o nich usłyszą, postanowią odejść. Po ich odejściu firma będzie musiała zatrudnić więcej nowych pracowników, za jeszcze wyższą stawkę.
Do tego dochodzą kosztowne procesy rekrutacyjne oraz koszty ponoszone z tytułu opóźnionej realizacji projektu. Taka abstrakcyjna sytuacja może prowadzić do destabilizacji struktury firmy i w ostateczności jej upadku. Szczególnie, jeśli występuje równolegle z innymi problemami.
Transparentność
Rozwiązaniem tego problemu może być transparentny system wynagrodzeń i kultura organizacyjna charakteryzująca się wzajemnym szacunkiem oraz otwartością do dyskusji. Dobrany i skrojony pod firmę, przejrzysty i zrozumiały dla wszystkich pracowników. Pierwszym jego elementem są widełki płacowe, widoczne w ogłoszeniu o pracę. Bez tego, wiele osób już na początku rezygnuje z udziału w rekrutacji. Drugim elementem jest wypisanie jasnych zasad i wymagań przekładających się na wyliczenie płacy. Mając takie narzędzie do dyspozycji, każdy może w łatwy sposób dowiedzieć się, co zrobić, żeby zarabiać więcej, oraz dlaczego ktoś inny zarabia określoną inną kwotę. Wprowadzając te dwa elementy, można liczyć na uniknięcie tematu nierówności płacowych w firmie oraz wyższe poczucie zadowolenia wśród pracowników.