Jak skutecznie rekrutować analityków biznesowych? Wywiad z Hanią Gruzdowską

Gdzie w organizacji powinno znajdować się stanowisko analityka biznesowego? Jak rekrutować na to stanowisko i jak weryfikować kompetencje kandydatów? Które firmy najczęściej zatrudniają analityków biznesowych?

Gdzie w organizacji powinno znajdować się stanowisko analityka, jakie kompetencje i umiejętności są najważniejsze?

Analityk może pracować w zespole developerskim jako członek zespołu Scrumowego. W takim układzie pracuje 42 proc. analityków. 14 proc. osób pełni rolę product ownera ze swoimi kompetencjami analitycznymi. 17 proc. pomaga product ownerowi poza zespołem, dostarczając analiz. 

Do pracy w zespole przydaje się znajomość analizy biznesowej. Nierzadko osoby pracujące jako analityk nie mają podstaw i usystematyzowanej wiedzy w tej dziedzinie, a to pierwszy krok. Na pewno przyda się określenia problemów firmy, celów, porównywanie różnych opcji rozwiązań (uzasadnienie biznesowe). Trzeba potrafić wykonywać analizę interesariuszy, procesów biznesowych, pozyskiwać informacje (w wywiadach, warsztatach i 100 innych technikach), współpracować w grupach, analizować i specyfikować wymagania, tworzyć projekt logiczny systemu IT. Warto umieć ocenić, jak rozwiązanie sobie radzi i czy problemy wynikają z ograniczeń systemu, czy firmy. Przyda się znajomość Scruma, by efektywnie pracować z zespołem.

Ja polecam również umieszczanie analityka biznesowego bliżej biznesu — przy zarządach i managerach — tam, gdzie powstają kluczowe decyzje. Jednocześnie do tego potrzebne są kompetencje z zarządzania. Pomogą talenty Gallupa z obszaru wpływania.

Na co zwracać uwagę pisząc ogłoszenia dla Analityka IT?

Pierwsza rzecz to nie robić kopiuj-wklej z innych ofert. Podstawa dobrej oferty to zrozumienie, czego dokładnie firma i zespół potrzebują i dlaczego. Nie zrobi tego specjalista ds. rekrutacji, który nie pracuje blisko lub nie porozmawia z kierownikami czy zespołem. Ale też ze strony kierowników nie ma co liczyć, że się HR domyśli, albo niech zrobi ogłoszenie standardowe. Warto skonsultować się z doświadczonym analitykiem. Trzeba wymagać standardu pracy analityka, umieć go potem sprawdzić (mieć kompetencje w firmie lub je wypożyczyć do rekrutacji). Warto dowiedzieć się o specyficznych potrzebach zespołu i wywnioskować, co to oznacza dla danego stanowiska — czy praca z danymi, czy integracjami, czy może wymagania jakościowe? Które dokładnie kompetencje w analizie będą najbardziej wymagane? Czy zespół lub firma tworzy specyficzne środowisko, gdzie oczekujemy określonej osobowości? Może potrzebujemy osoby wytrwałej, odważnej, a może skrupulatnej?

Oferty pracy z

Jak weryfikować kompetencje kandydata na analityka? Jakie narzędzia powinien znać? Jak to sprawdzić? 

Temat — rzeka. Moglibyśmy wiele artykułów o tym pisać. Kiedy mamy dużo ofert, do wstępnej selekcji przydaje się test. Przykładowo, dwa pytania o zachowanie się w danej sytuacji, która jest złożona. Odpowiedź wymaga połączenie wiedzy z różnych obszarów. Jednym pytaniem sprawdzamy wiele rzeczy jednocześnie. Warto dawać pytania z sytuacjami wprost wyjętymi z danej pracy. Dokładniej oceni to, czy ta osoba wiedziałaby, jak postąpić.

Na rozmowie technicznej sprawdzam wprost rzeczy z oferty, więc nie ma jednego schematu. Zadania dobierane są pod ogłoszenie, czyli potrzeby danego zespołu. Najlepsze są próbki pracy lub assessment center. Jeśli wymagaliśmy inicjowania dobrej współpracy międzyzespołowej, to sprawdzam, czy kandydat zna techniki analizy interesariuszy, czy właściwie dobiera metodę współpracy to liczby osób, ich ról i celów.

Można wymieniać, że analityk powinien znać techniki: analiza wpływu, wsteczna, rynku, wymagań jakościowych, bechmarking, grupy focusowe, modelowanie danych, przepływu danych, procesów, prowadzenie warsztatów i tak wyliczać przez 100 kolejnych pozycji. Można mówić, że ważne są narzędzia typu case — Enterprise Architect, Visual Paradigm. W ofertach pojawia się często znajomość UML, opisywanie user stories, zarządzanie backlogiem produktu. To wszystko prawda. Jednak moim zdaniem, nie sprawdzi tego dobrze nikt poza doświadczonym analitykiem. Chyba że HR czy kierownik przeszedł wiele rozmów jako obserwator i potrafi już wychwytywać właściwe odpowiedzi na konkretne pytania zadawane pod konkretne ogłoszenie.

Gdzie najlepiej uderzyć jako analityk biznesowy? Jakiego typu firmy mają najwięcej pracy? 

Z badania analityków na analiza IT wiemy dokładnie, że najwięcej analityków (65 proc.) pojawia się w dużych firmach. 500 i więcej pracowników. Trudno znaleźć ich w firmach mniejszych niż 50 pracowników. Firmy wielkości 50-500 pracowników to często software house’y lub firmy mające działy IT. W takiej wielkości firmach znajdziemy obecnie 30 proc. analityków. Mniejsze firmy często łączą wiele ról w jednej osobie i ktoś wykonuje zadania analityka, ale niekoniecznie jest tego świadomy i pewnie jego stanowisko tak się nie nazywa.

Po jakim czasie zwykle przechodzi się na wyższy poziom seniority w analizie? I czy wystarczą konkretne nowo nabyte umiejętności, czy też liczy się staż pracy?

Co firma, to inna historia i zasady awansowania. W wielu firmach niewiele jest kompetencji analitycznych, więc dużą rolę odgrywa to, jak sprzedasz swoje umiejętności. Jak manager czy HR ma ocenić, czy jesteś seniorem, nie znając się na analizie? Może patrzeć na zadowolenie klienta, zespołu, ogólne wrażenie, Twoją pewność w rozwiązywaniu zadań. Jednak to podejście ma wiele dziur. Nieraz senior w jednej firmie zostałby juniorem w drugiej.

Patrząc w badanie zarobków i kompetencji analityków, widać, że specjaliści mają przeciętnie (mediana) 3 lata doświadczenia w pracy jako analityk. Starszy specjalista to 6 lat doświadczenia. Kierownicy mają około 8 lat doświadczenia. Po 10 latach pojawiają się niezależni eksperci.

Dlaczego analiza jest tak ważna z punktu widzenia biznesowego?

Analiza zmniejsza ryzyko porażki i błędnej decyzji. Przedsiębiorcy nie mają czasu, by zagłębiać się w detale, zbierać informacje i robić podsumowania. A decyzje podejmować muszą. Analityk biznesowy bardzo tu pomoże w skupieniu się na tym, co daje wartość firmie i takim określeniu kierunku działań, aby to osiągnąć. Pomaga nazwać problem, zmierzyć go, określić mierzalny cel. Chroni to biznes przed traceniem pieniędzy i nieefektywnym działaniem.

W każdej firmie trzeba określać strategię, problemy, cele, zarządzać procesami, ustalać je, usprawniać. W każdej trzeba współpracować między różnymi osobami, zespołami, działami. Wszędzie trzeba zrozumieć otoczenie, zanim rzucimy się do rozwiązania. Analityk ma specjalistyczne narzędzia, żeby robić to efektywnie.

Z punktu widzenia zespołu developerskiego analiza biznesowa daje wgląd w kontekst projektu. Wiadomo, po co to robimy, dla kogo, po czym poznamy wartość dla biznesu, poza tym, że działa.

Chętnie dowiesz się więcej? Zapraszam na analizait.pl.

Hania Gruzdowska. Strategiczny analityk biznesowy w Lufthansa Systems. Tworzy analizait.pl, gdzie dostarcza kompetencji analitycznych managerom i zarządom oraz pomaga przy tworzeniu strategii i jej wdrażaniu. Przeszkoliła 6000 ekspertów analizy biznesowej w IT – na szkoleniach stacjonarnych, konferencjach i kursach on-line. Pomaga zdobywać pracę analityka biznesowego, rozwijać się i awansować.