Rola cyfryzacji we wdrażaniu gospodarki o obiegu zamkniętym. Wywiad z Dariuszem Doberem

Każdego roku na świecie powstaje 49 milionów ton e-odpadów o wartości 63 miliardów dolarów. Tylko 20 proc. z nich jest zbierane i poddawane recyklingowi w odpowiednich warunkach – wynika z raportu Banku Światowego zatytułowanego Circular Economy and the Private Sector Development. Rozmawiamy o tym z Dariuszem Doberem, Chief Operating Officer w BlueSoft.

Na początek wyjaśnij, proszę czym jest model “Take, Make, Remake”.

Od zarania dziejów ludzie postępowali zgodnie ze schematem “Take, Make, Waste”. Bierzemy surowce z natury („take”), wytwarzamy niezbędne przedmioty („make”), a następnie wyrzucamy je („waste”) tylko po to, aby rozpocząć cały cykl od nowa. Ale nie da się ukryć, że model ten jest już nie do utrzymania na naszej planecie. 

Do niedawna jednak wyprodukowane przez nas odpady miały niewielki wpływ na ekosystem naszej planety. Wszystko zmieniło się wraz z nastaniem ery przemysłowej, w której zaczęto produkować odpady na olbrzymią skalę. Od tego czasu kontynuujemy ten sam trend w erze informacyjnej.

Najwyższy czas, żeby społeczeństwa zaczęły używać narzędzi ery informacyjnej do rozwiązywania problemów, które my, ludzie stworzyliśmy w poprzedniej epoce. Inicjatywy z zakresu cyfryzacji mogą pomóc w wypracowaniu bardziej zrównoważonej gospodarki o obiegu zamkniętym, w której „bierzemy, tworzymy, wykorzystujemy ponownie” (ang. “Take, Make, Remake”), aby zmniejszyć negatywny wpływ naszej działalności na zasoby naturalne Ziemi.

Jak cyfryzacja może prowadzić do gospodarki o obiegu zamkniętym?

Cyfryzacja to przekształcenie procesów i usług z tradycyjnych na cyfrowe poprzez zastosowanie różnorodnych technologii: chmury obliczeniowej, Internetu Rzeczy (IoT), uczenia maszynowego, sztucznej inteligencji, blockchain, rzeczywistości wirtualnej i rozszerzonej, Big Data, handlu elektronicznego i innych.

Cyfryzacja już wcześniej była priorytetem dla wielu firm na całym świecie, a stała się jeszcze bardziej naglącą kwestią podczas pandemii COVID-19, która przyspieszyła inicjatywy transformacji cyfrowej w praktycznie każdej branży. Oczekuje się, że w latach 2020-2023 przedsiębiorstwa zainwestują w cyfryzację prawie 7 bilionów dolarów.

Z drugiej strony Komisja Europejska promuje nowy plan działania na rzecz gospodarki o obiegu zamkniętym, mający na celu usprawnienie produkcji przemysłowej, zmniejszenie ilości odpadów i ponowne wykorzystanie produktów. Sektory przemysłowe, elektroniczne, tekstylne, produkcji żywności i budownictwa mogą wykorzystać potencjał cyfryzacji, aby sprostać tym wymaganiom i zaleceniom. 

Znamy kilka sposobów, dzięki którym cyfryzacja może pomóc w rozkwicie innowacji w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym w najbliższej przyszłości. W Bluesoft zajmujemy się tym od dekady.

Jakie to sposoby?

Producenci elektroniki użytkowej mogą wykorzystywać urządzenia Internetu Rzeczy (IoT) do monitorowania i gromadzenia danych o zasobach i marnotrawstwie. Narzędzia uczenia maszynowego i analityki prognostycznej analizują dane w celu uzyskania sugestii, które mogą pomóc producentom lepiej zrozumieć słabe punkty w ich działalności.

BlueSoft uczestniczy w najnowocześniejszych badaniach w tej dziedzinie jako uczestnik projektu CE-IoT w ramach europejskiego programu Horyzont 2020, którego celem jest opracowanie innowacyjnych ram wzajemnego oddziaływania gospodarki o obiegu zamkniętym i IoT.

Według Banku Światowego, możliwości wykorzystania obiegu zamkniętego w przypadku towarów szybko zbywalnych mogą przynieść nawet 700 miliardów dolarów oszczędności rocznie. Podejście oparte na gospodarce o obiegu zamkniętym może być źródłem wielu korzyści, a organizacje mogą je wykorzystać dzięki rozwiązaniom z zakresu cyfryzacji.

Wykorzystanie technologii blockchain wraz z rzeczywistością rozszerzoną i urządzeniami mobilnymi może pomóc firmom w optymalizacji procesów i usług w celu stworzenia bardziej zrównoważonych linii produkcyjnych. Usprawnienie wymiany informacji między różnymi działami przedsiębiorstwa prowadzi do bardziej efektywnego działania, oszczędności energii i zasobów.

Oferty pracy z

Jak jeszcze można zoptymalizować ogólnoświatową produkcję?

W dzisiejszych czasach firmy sprzedają klientom produkty jednorazowego użytku. Elektronika, książki, żywność, ubrania i meble są używane, a następnie wyrzucane. Aż 75 proc. odpadów komunalnych to wyrzucane towary konsumpcyjne. Gospodarka odpadami stałymi odpowiada w rzeczywistości za 5 proc. globalnej emisji CO2.

Dzięki drukowi 3D, dużym zbiorom danych i lepszym narzędziom do śledzenia, firmy mogą wytwarzać nowe rodzaje produktów, które w większym stopniu nadają się do ponownego wykorzystania. Mogą one używać aplikacje mobilne i media społecznościowe do tworzenia społeczności wokół systemów produktów o obiegu zamkniętym. Cyfrowe rozwiązania w zakresie śledzenia pomagają firmom odbierać produkty nadające się do recyklingu, aby można je było wykorzystać w kolejnym cyklu produkcyjnym.

Jakie korzyści z cyfryzacji mają firmy, które wdrażają tego typu rozwiązania?

Cyfrowe monitorowanie, gromadzenie danych i ich analiza dają firmom możliwość uczenia się na błędach, eksperymentowania z nowymi procesami i ulepszania swoich eko-projektów.

Przedsiębiorstwa mogą wykorzystywać nowoczesne technologie do tworzenia nieprzerwanej pętli informacji zwrotnych, która dostosowuje procesy produkcyjne do wymagań konsumentów. Bardziej wydajne procesy sprawiają, że podczas produkcji marnuje się mniej energii i zasobów.

Priorytetowe traktowanie inicjatyw związanych z cyfryzacją i transformacją cyfrową na rzecz gospodarki o obiegu zamkniętym jest korzystne dla wszystkich stron. Przedsiębiorstwa usprawniają procesy, a konsumenci otrzymują produkty modułowe, nadające się do naprawy i przyjazne dla środowiska. Możliwość ponownego wykorzystania produktu zmniejsza niekorzystny wpływ na środowisko nowych towarów dostarczanych na rynek, a przedsiębiorstwom daje możliwość serwisowania, updatowania sprzedanego produktu zwiększając jednocześnie lojalność klienta wobec marki.

Niezliczone są możliwości, jakie cyfryzacja stwarza w podejściu do gospodarki o obiegu zamkniętym, a przedsiębiorstwa mogą wykorzystywać modele oparte na danych do ulepszania projektów, zwiększenia efektywności produkcji, dystrybucji i ponownego wykorzystania zasobów.