Jak się nie pozabijać? O współpracy analityka z programistami i klientem 

Dociekliwość, asertywność i umiejętność precyzyjnego wysławiania się — to podstawa dobrej współpracy na linii analityk-programista, ale także analityk-developer. Jak zadbać o komunikację, gdy masz wrażenie, że każdy specjalista mówi swoim własnym językiem? Rozmawiamy o tym z Łukaszem Kostrzewskim, Specjalistą Biznesowym w Sollers Consulting.

Na czym polega analiza biznesowa w praktyce? Czym zajmujesz się na co dzień?  

Gdybym miał wyjaśnić babci, co robię w pracy, powiedziałbym, że jestem tłumaczem i przekładam z biznesowego na developerski. Oczywiście, musiałbym też babci wyjaśnić, kim są developerzy, ale to pomińmy 😉 Ta definicja to spore uproszczenie, bo analityk biznesowy w IT zajmuje się również wieloma innymi rzeczami. Wszystkie prowadzą do poprawnej komunikacji biznesu z IT, jednak zebranie wymagań od dobrego zebrania wymagań odróżnia sformułowanie ich w sposób precyzyjny i zrozumiały dla osób, które na ich podstawie będą tworzyły określone rozwiązania.

Zanim dojdzie do formułowania wymagań, należy również dogłębnie zrozumieć potrzebę biznesową, którą końcowy produkt ma zaspokajać. Czasami klient „wie, czego chce”, a czasami ma jedynie koncepcję i należy mu również zaproponować potencjalne rozwiązanie. Pomiędzy zebraniem wymagań od klienta a przekazaniem ich zespołowi developerskiemu w postaci User Story dzieje się właściwa analiza biznesowa. 

Analityk powinien być dociekliwy i świetnie orientować się w tym, co projekt już „dowiózł”, znać i rozumieć infrastrukturę klienta oraz możliwości zespołu developerskiego. Potrzebę biznesową należy analizować właśnie pod tymi kątami i przemyśleć czy tego samego efektu nie da się osiągnąć w bardziej wydajny, czy optymalny sposób. 

Czy każdy projekt potrzebuje analityka? Czy Business Analyst w branży IT musi znać się na kodowaniu? 

Tak, każdy projekt w naszej branży potrzebuje analityka, w szerokim tego słowa znaczeniu. Mam na myśli osobę od strony biznesowej, która z biznesem będzie się komunikować i będzie pełnić taką rolę projektową.  

Nie każdy projekt za to potrzebuje developera. Zdarzają się projekty rekoncyliacyjne, gdzie finalnym produktem będzie przedstawienie analizy i wniosków. Analityk nie musi znać się na kodowaniu w sensie twórczym, ale musi umieć poruszać się w bazach danych, a to wymaga choćby podstawowych umiejętności pisania kwerend w SQL. 

Jak wygląda współpraca analityka biznesowego z programistami? Czy masz wrażenie, że mówicie różnymi językami? Jak zadbać o komunikację? 

Z doświadczenia mogę powiedzieć, że współpraca analityka z programistami zależy w większej części od analityka. Zazwyczaj trudniej jest dogadać się z klientem niż z developerami, ponieważ ich praca zależy w dużej mierze od rzetelnej pracy analityka: tego, jak dokładnie zebrał wymagania od klienta, jak dobrze przemyślał rozwiązanie, które wspólnie z zespołem ma zamiar stworzyć i jak przejrzyście sformułował wymagania dla developerów.

Jeśli proces developmentu już się rozpoczął, a analityk nie wykonał swojej pracy rzetelnie, to zapewne trzeba będzie dokonać korekt w tym, co już zostało stworzone albo zacząć development od nowa. A to, patrząc z perspektywy programisty, jest, delikatnie mówiąc, irytujące.

Analityk powinien też zarządzać oczekiwaniami klienta i nie może bać się podjąć z nim merytorycznej dyskusji co do celu lub sposobu ich osiągnięcia. Analityk musi też wspierać programistów w trakcie procesu implementacji, aby zapewnić zgodność rozwiązania z oczekiwaniami biznesowymi. 

Jakie umiejętności interpersonalne są kluczowe dla analityka IT w efektywnej komunikacji zarówno z przedstawicielami biznesu, jak i programistami? 

Dociekliwość, asertywność i umiejętność precyzyjnego wysławiania się. 

Po pierwsze: dociekliwość. Im bardziej analityk „wymęczy” klienta w kwestii jego oczekiwań i im lepiej zrozumie kontekst, w jakim dane rozwiązanie ma być wdrożone, tym lepiej. 

Po drugie: asertywność. Analityk musi potrafić podjąć merytoryczną dyskusję z klientem, jeśli uważa, że dane rozwiązanie nie jest optymalne. 

Po trzecie: umiejętność precyzyjnego formułowania myśli. Wymagania przekazywane developerom muszą być konkretne, należy unikać ambiwalentnych sformułowań jak na przykład „zielony baner”, a zamiast tego przekazać konkretnie: „baner w kolorze #5cbf32”. 

Uważam natomiast, że w obecnych czasach umiejętności jasnej komunikacji wymagane są również od developerów. Po pierwsze, muszą się jasno komunikować z nami, analitykami. Często jednak spotykamy się całym zespołem z klientem i programiści również muszą potrafić z nimi rozmawiać.

Poza tym, o wiele łatwiej pracuje się z ludźmi, którzy zwyczajnie potrafią rozmawiać. Jest to jeden z kluczowych elementów, na jaki zwracamy uwagę podczas rekrutacji w Sollersie. 

Oferty pracy z

Jak zatem zostać analitykiem i jak później wygląda taka ścieżka kariery?  

Nie ma jednej dobrej drogi do pracy w biznesie w IT. Obecnie każdy może zostać analitykiem biznesowym. Znane są historie osób, które błyskawicznie przekwalifikowały się z innych dziedzin. Osobom, które posiadały głęboką wiedzę w swoich branżach, udawało się szybko przejść do firm zajmujących się tworzeniem oprogramowania, dedykowanego właśnie takim specjalistom. Jeśli nie mówimy o rozpoczęciu kariery od najbardziej juniorskiego szczebla, to firmy najczęściej wymagają doświadczenia w branży, w której się specjalizują jak na przykład finanse, ubezpieczenia, bankowość etc. 

Typowa ścieżka kariery w biznesie to Analityk Biznesowy, Specjalista Biznesowy i Ekspert Biznesowy. Równolegle, zamiast wyboru ścieżki specjalistycznej i eksperckiej można wybrać ścieżkę konsultancką. W dużym uproszczeniu: pierwsza z nich skupią się odrobinę bardziej na umiejętnościach „twardych”, a konsultancka na umiejętnościach „miękkich”. W idealnym świecie na projekcie specjalista przyjąłby rolę subject matter experta, a konsultant PM-a. 

W Sollersie już na etapie rekrutacji kandydat dostaje predykcje swojej ścieżki kariery oraz planowane awanse i podwyżki na dwa lata wprzód. Myślę, że takie transparentne podejście do tematu jest bardzo sprawiedliwym rozwiązaniem. 

---

Łukasz Kostrzewski. Absolwent WPiA UG oraz WE UG. Specjalista Biznesowy w Sollers Consulting od 2021 roku z ponad sześcioletnim doświadczeniem w branży IT. Zawodowo rozwija się w kierunku zarządzania projektami, optymalizacji procesów biznesowych i employer branding. Prywatnie windsurfer i snowboarder.

Zdjęcie główne pochodzi z Unsplash.com.