Podpisujesz pierwszą umowę B2B? Sprawdź te zapisy

Podpisanie pierwszej umowy B2B, w związku z jej charakterem, opartym na wyrażonej w kodeksie cywilnym zasadzie swobody umów, jest wydarzeniem o wiele bardziej doniosłym od podpisania umowy o pracę. W moim artykule opisuję jakie kryteria musisz spełniać, aby móc podpisać umowę B2B, wskazuję na co musisz zwrócić szczególną uwagę przy jej podpisywaniu oraz charakteryzuję jej najistotniejsze postanowienia.

Czym jest umowa B2B?

Zanim przejdziemy do omówienia poszczególnych zapisów umów B2B, wspomnijmy czym w ogóle jest taka umowa. B2B, czyli inaczej Business to Business jest określeniem na umowę zawieraną między dwoma profesjonalnymi podmiotami, czyli między przedsiębiorcą a przedsiębiorcą. Bardzo często za jednym z tych przedsiębiorców kryje się specjalista w konkretnej dziedzinie, który pełni niejako rolę „pracownika”. Dzięki umowie B2B zyskuje on elastyczniejszą oraz mniej oskładkowaną formę zatrudnienia, które przekłada się na wyższe zarobki i jest lepiej dostosowana do wykonywanej przez niego działalności niż umowa o pracę. Umowa B2B jest umową cywilnoprawną, która w świecie IT przybiera najczęściej formę umowy o świadczenie usług.

Na co musisz zwrócić uwagę podpisując pierwszą umowę B2B?

Przy podpisywaniu pierwszej umowy B2B musisz zwrócić uwagę na kilka bardzo istotnych kwestii. Przede wszystkim musisz posiadać status przedsiębiorcy. W dalszej kolejności powinieneś dokładnie przeczytać umowę – brzmi to banalnie, jednak często właśnie przez niedokładne przeczytanie umowy, narażamy się na poważne konsekwencje w przyszłości.

Należy również pamiętać, że w przeciwieństwie do umowy o pracę, w przypadku umowy B2B strony mają szeroką swobodę kształtowania postanowień umownych. Co ważne, w przeciwieństwie do postanowień umowy o pracę, postanowienia takiej umowy niezmiernie rzadko kwalifikują się do unieważnienia mocą ustawy (klauzule abuzywne) w związku z wyrażoną w art. 3531 kodeksu cywilnego zasadą swobody umów.

Umowa B2B a stosunek pracy

Zwróć uwagę, czy umowa B2B, którą masz podpisać, nie nosi znamion stosunku pracy. Niektórzy przedsiębiorcy chcąc uniknąć ograniczeń związanych z umową o pracę tworzą tożsamą umowę, którą nazywają umową o świadczenie usług myśląc, że o charakterze danej umowy decyduje jedynie jej nazwa, a nie jej zawartość. Takie podejście jest błędne i może okazać się przyczyną wniesienia pozwu o ustalenie stosunku pracy, którego konsekwencją będzie orzeczenie sądu zmieniające klasyfikację umowy.

Wynagrodzenie

W związku z zasadą swobody umów, w umowie B2B nie występuje konkretny, narzucony przez prawo sposób rozliczania za usługi. Najbezpieczniejszym rozwiązaniem będzie określenie kwoty należnego wynagrodzenia kwotowo tj. w formie ryczałtu lub stawki godzinowej. Przy okazji regulacji dot. wynagrodzenia zwróć szczególną uwagę na kwestie dotyczące zasad i terminu płatności. Niejednokrotnie może się bowiem zdarzyć, że firma, która ma korzystać z Twoich usług skonstruuje warunki umowy w taki sposób, który uprawni ją później do niekorzystnego dla Ciebie rozliczania zamówień.

Zwróć również uwagę na to jaka kwota widnieje w umowie tj. czy jest to kwota brutto czy netto. W przypadku umowy B2B, jako przedsiębiorca jesteś bowiem obowiązany do uiszczania wielu dodatkowych opłat, którymi nie musisz się martwić świadcząc swoją pracę na podstawie umowy o pracę.

Zobacz też

B2B Odliczenia VAT i koszty firmowe. Jesteś programistą? Sprawdź, co możesz odliczyć

Zakaz konkurencji

Kolejną bardzo ważną kwestią jest zakres ustanowionego zakazu działań konkurencyjnych po zakończeniu umowy. Określenie dokładnej definicji działań konkurencyjnych, termin obowiązywania zakazu oraz określenie ekwiwalentu finansowego mogą mieć istotne znaczenie dla Twojej przyszłości zawodowej. W przypadku umowy B2B, co do zasady nie obowiązuje nakaz przyznania „pracownikowi” odszkodowania za okres obowiązywania zakazu (w przeciwieństwie do przepisów odnoszących się do stosunku pracy, zawartych w kodeksie pracy, które nakładają obowiązek przyznania pracownikowi odszkodowania za okres niemożności podjęcia przez niego nowego zatrudnienia w okresie obowiązywania zakazu po zakończeniu stosunku pracy).

Oferty pracy z

Jak podkreślił Sąd Najwyższy wprowadzenie w umowie o świadczenie usług klauzuli konkurencyjnej bez ekwiwalentu, z zastrzeżeniem kary umownej za jej naruszenie, mimo braku symetrii, mieści się w granicach swobody kontraktowej i nie narusza właściwości tego stosunku prawnego [wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 grudnia 2013 r., V CSK 30/13]. Są jednak przypadki, w których ustanowienie zakazu bez zapewnienia odpowiedniego odszkodowania byłoby niezgodne z prawem.

Powołajmy się raz jeszcze na orzecznictwo Sądu Najwyższego: Zleceniobiorca może zgodnie z zasadą swobody umów zobowiązać się wobec zleceniodawcy do niepodejmowania działań konkurencyjnych w czasie trwania umowy. Jednak nie sposób uznać, aby pozostawało w zgodzie z zasadami współżycia społecznego zobowiązanie zleceniobiorcy do niepodejmowania działalności konkurencyjnej przez 3 lata po ustaniu umowy, bez jakiegokolwiek ekwiwalentu. [wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 września 2003 r., III CKN 579/01]. Podsumowując, niemożliwe jest zatem takie ukształtowanie zakazu konkurencji, który byłby niezgodny z zasadami współżycia społecznego.

Prawa autorskie

Zwróć również uwagę na to, w jakim zakresie i na jakich zasadach umawiasz się na przeniesienie, bądź udzielenie praw własności do efektów Twojej pracy. Sprawdź czy postanowienia umowy zakładają przeniesienie praw autorskich czy jedynie udzielenie licencji, a także na to w jakim momencie dochodzi do nabycia praw do efektów Twojej pracy przez drugą stronę umowy.

Przerwy w świadczeniu usług

Warto również zwrócić uwagę na to jak mają być ukształtowane postanowienia dot. przerw w świadczeniu usług. Mam choćby na myśli przerwy w wykonywaniu przez Ciebie usług, które byłyby spowodowane Twoją chorobą. Pamiętaj, że umowa B2B nie jest stosunkiem pracy w związku z czym na jej podstawie nie przysługuje Ci prawo do urlopu chorobowego. Prawo do niego możesz nabyć jedynie w przypadku odpowiednich postanowień w umowie. Takie postanowienia są jednak relatywnie niebezpieczne z punktu widzenia potencjalnego uznania łączącego strony stosunku jako stosunku pracy dlatego powinny zostać określone w umowie w bardzo umiejętny sposób.

W kontekście przerw w świadczeniu usług zwróć szczególną uwagę na potencjalne kary za wystąpienie przerw oraz na możliwość ustanowienia zastępcy. Niejednokrotnie zdarza się, że Twój „pracodawca” będzie nalegał na wprowadzenie wysokich kar za przerwy w świadczeniu usług, niezależnie od ich przyczyn. Niekiedy mogą być one jednak tak skonstruowane, że oprócz problemów zdrowotnych będziesz musiał zmierzyć się z koniecznością zapłaty kary pieniężnej, bez możliwości znalezienia zastępstwa na czas Twojej niedyspozycji.

Zobacz też

B2B Negocjuj każdy fragment umowy B2B. Moje doświadczenia z outsourcingu

Podsumowanie

Jak widzisz, warunki podpisywanej umowy B2B powinny zostać przez Ciebie szczególnie przeanalizowane. W przypadku tego rodzaju umowy jest to tym bardziej istotne, że w przeciwieństwie do umowy o pracę, nie chronią Cię postanowienia kodeksu pracy w związku z czym stronom przysługuje zdecydowanie szerszy zakres swobody przy kształtowaniu umowy niż w przypadku umowy o pracę. Ma to jednak również swoje plusy, z których będziesz mógł w pełni korzystać, jeśli zadbasz o odpowiednie ukształtowanie postanowień swojej umowy B2B.

30 czerwca odbędzie się livestream, podczas którego Łukasz Kulicki, Radca prawni i Partner w Kancelarii Linke Kulicki, opowie o prawniczych wskazówkach dotyczących umów w IT.

Zdjęcie główne artykułu pochodzi z unsplash.com.